In gesprek met het Landbouwnetwerk: Aart de Kruijf en Michiel Peters

De partners van het Landbouwnetwerk Regio Foodvalley werken samen aan de toekomst van de agrarische sector in het gebied. Wat drijft hen en hoe gaan zij hierin te werk? Wat is er volgens hen nodig? In gesprek met Aart de Kruijf, die op 8 oktober afscheid nam als wethouder van gemeente Barneveld, en Michiel Peters (De Heus Diervoeders). “Kies de onderwerpen waar je als Landbouwnetwerk voor wilt gaan en waar je mee wilt bemoeien, laat andere zaken liggen. En zorg dat je successen zichtbaar worden.”

Waarom doen gemeente Barneveld en De Heus Diervoeders mee?
Aart de Kruijf: “Op 8 oktober heb ik afscheid genomen als wethouder van gemeente Barneveld. Het netwerk is van grote betekenis voor de toekomstige ontwikkeling van het landelijk gebied. We staan voor het vraagstuk hoe we de doorontwikkeling van duurzame kringlooplandbouw kunnen maken in de Gelderse Vallei. Barneveld vertegenwoordigt een flink aantal bedrijven in de regio, met name pluimveebedrijven en kalverbedrijven. Naar verwachting daalt het aantal boerenbedrijven in het gebied de komende jaren. Het is van belang dat het Landbouwnetwerk de boeren door de transitie helpt. De transitie betekent dat we aan de ene kant zoveel mogelijk ruimte bieden om te blijven doorontwikkelen en aan de andere kant stoppende bedrijven op andere wijze een goede toekomst geven, met aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving.”

Ook De Heus vindt betrokkenheid met deze regio belangrijk. Michiel Peters: “Inmiddels is De Heus uitgegroeid tot een groot bedrijf, maar we zijn ook nog steeds een familiebedrijf dat hier uit de regio komt. We vinden het belangrijk om goed contact met lokale ondernemers en lokale spelers te houden om te kijken wat hier speelt en wat er moet gebeuren. Ik vind het een heel mooi streven om de boeren in de regio praktisch op één plek het Agroloket te bieden. Ik denk dat dat veel voordelen heeft en dat andere regio’s daar ook van kunnen leren. Wanneer je als boer weet dat je met al je vragen op één plek terecht kunt en je daar verder wordt geholpen, dan heb je daar echt wat aan denk ik.”

Sinds wanneer zijn jullie betrokken bij Landbouwnetwerk Regio Foodvalley?
De Kruijf: “Vanaf het begin heb ik het heel belangrijk gevonden dat we als gemeente Barneveld een rol hadden in het Landbouwnetwerk. In 2017 heb ik samen met Willemien Vreugdenhil van gemeente Ede de eerste bijeenkomst op landgoed Salentein georganiseerd. Destijds hadden we goede resultaten behaald met de aanpak van de fijnstofproblematiek, waaruit het Manifest Gezonde Leefomgeving is ontstaan. Toen dachten we; we moeten breder kijken naar wat er nog meer nodig is. We wisten toen nog niet hoezeer we dat bij het rechte eind hadden, maar dat is wel gebleken in relatie tot bijvoorbeeld de stikstofcrisis die nu is ontstaan.”

Peters: “De Heus was in de begindagen in 2017 ook betrokken bij dat eerste gesprek op landgoed Salentein. Daarna zijn we er een tijdje wat minder betrokken bij geweest, maar begin vorig jaar had ik contact met Gerdien Kleijer en toen kwam het Landbouwnetwerk ter sprake. Toen hebben we gekeken waar het netwerk mee bezig was en hebben we besloten om erbij aan te sluiten.”

“We zijn voor succes van elkaar afhankelijk. Uiteindelijk zijn we allemaal in deze regio actief en moeten we er samen uit zien te komen. Daarvoor hoeven we niet eens hetzelfde belang of dezelfde mening te hebben.”

Welke stappen moeten het komende jaar door het Landbouwnetwerk worden gezet?
Peters: “Het netwerk moet bekend komen te staan als het logische aanspreekpunt voor boeren in de regio; niet alleen bij vragen, maar ook bij goede ideeën! In het Landbouwnetwerk werken overheid, bedrijfsleven, belangenorganisaties en onderwijs samen. Dat biedt kansen voor boeren: als je een goed idee hebt waar je zelf niet verder mee komt, meld je dan! Die ideeën moeten we samen verder zien te krijgen. Verder is het belangrijk dat we in de themagroepen de kennis van mensen die daar zitten zo goed mogelijk benutten. Daar kunnen we elkaar echt opzoeken en praktische verbindingsslagen maken. “

De Kruijf: “De activiteiten rondom de Regio Deal Foodvalley kunnen we nog meer intensiveren. Het tot stand komen van de Regio Deal is een prachtige stap die we intussen hebben gezet en dat kan het landelijk gebied veel brengen. Daar moet het Landbouwnetwerk bovenop gaan zitten. Daarnaast raad ik het Landbouwnetwerk aan om breder te gaan kijken dan alleen landbouw. Neem natuur en landschap ook mee als onderwerp, want daar is de landbouw aan verbonden. Daarvoor zullen we partijen als het Waterschap, de Gelderse Natuur- en Milieufederatie en ook de particuliere Landgoedeigenaren bij aan moeten haken. En nestel je als netwerk ook in de stikstofdiscussie. Dat raakt ons gebied diep, maar we moeten voorkomen dat dit een onderwerp is wat alleen bij de agrarische sector blijft hangen. We moeten het gesprek daarover aan met partijen in de bouw- en milieuwereld. Stikstof raakt iedereen en we zullen dat dus ook samen aan moeten gaan.”

Wat is het belang van de andere partners voor het Landbouwnetwerk? 

Peters: “We zijn voor succes van elkaar afhankelijk. Uiteindelijk zijn we allemaal in deze regio actief en moeten we er samen uit zien te komen. Daarvoor hoeven we niet eens allemaal hetzelfde belang of dezelfde mening te hebben. Wij nemen hieraan niet deel vanuit klantenwerving, we zijn vooral blij om mensen te leren kennen. Het is belangrijk dat we elkaar vinden als gesprekspartner. Ik denk dat we daar nog wel stappen in kunnen zetten. Onszelf nog sterker aan elkaar verbinden en daarmee ook als aanspreekpunt fungeren richting andere regio’s.

De Kruijf: “Een private partner zoals de Heus levert niet alleen een zak voer maar heeft goede toegang tot agrarische bedrijven, daarom zijn zij heel belangrijk voor het netwerk. Private partners hebben belang bij een goede ontwikkeling van de sector en die kan de landbouw niet alleen voor elkaar krijgen. Daarom is het zo belangrijk dat zij meedoen. Waar we wel voor moeten waken, is dat het netwerk niet veel te groot wordt door alle private partijen in het gebied aan ons te koppelen. Beter zorg je dat het Landbouwnetwerk een club van vertegenwoordigers wordt. Je kunt koplopende organisaties in het gebied daarbij vragen om als vertegenwoordiging van hun bedrijfstak op te treden. Anders wordt de groep te groot voor efficiënte gesprekken.

Peters: “Wat nieuwe partners betreft is het denk ik belangrijk dat we kijken naar hun meerwaarde en binding met de regio. Worden dat veel partners binnen eenzelfde bedrijfstak, dan moet je naar een getrapt model toe. Maar we komen allemaal dagelijks in aanraking met onderwerpen waar we elkaar op kunnen wijzen. Daar kunnen we dan in het netwerk en in de themagroepen samen mee aan de slag.”

Aan Aart de Kruijf: Wat wenst u uw opvolger en het Landbouwnetwerk toe?
“Mijn opvolger doet er wijs aan zich midden in het netwerk te nestelen en zowel bestuurlijk als ambtelijk in netwerk mee te blijven doen. Voor de Barneveldse samenleving liggen hier grote belangen. Aan het netwerk wil ik meegeven: houdt focus. Kies de onderwerpen waar je voor wilt gaan en waar je mee wilt bemoeien, laat andere zaken liggen. En zorg dat je piketpalen slaat en je successen zichtbaar worden. Het risico is groot om een praatclub te worden, maar je bent alleen succesvol als je bekend komt te staan als club die dingen realiseert en verandert. Ik wordt altijd blij als er buiten dingen veranderen en daar leent dit netwerk zich echt voor.”